Warszawa, dnia 13 maja 2003 r.

MONITORING

PROGRAMU RADIA MARYJA

przeprowadzony na podstawie programu nadanego

od 27 II 2003 r. do 12 III 2003 r.

I. Uwagi ogólne.

Zainteresowanie Radiem Maryja obecne w opinii publicznej zostało zwielokrotnione po emisji telewizyjnego filmu dokumentalnego autorstwa Jerzego Morawskiego pt. „Imperium Ojca Rydzyka”; film wyemitował I program TVP S.A. 25 listopada 2002 r.

Postawione przez autora filmu pytania dotyczące m.in. finansowej strony działalności dyrektora Radia Maryja z jednej strony, z drugiej zaś obronna reakcja na zarzuty mu postawione niektórych środowisk politycznych oraz zwolenników- słuchaczy Radia Maryja, którzy najpierw protestowali w celu niedopuszczenia do emisji filmu, a po emisji żądali wyciągnięcia konsekwencji w stosunku do jego autora i kierownictwa TVP S.A. także w listach skierowanych do KRRiT, stały się powodem, że Krajowa Rada omawiała tę sprawę podczas posiedzenia w dniu 3 XII 2002 r. zlecając analizę programu Radia Maryja ze szczególnym uwzględnieniem audycji o charakterze społeczno-informacyjnym.

W dniu 5 XII 2002 r. Przewodniczący KRRiT poprosił o przesłanie nadanego w dniach 12 listopada – 4 grudnia całodobowego programu, wraz ze szczegółową ramówką.

Płyty CD z nagranym programem przesłane w przewidzianym terminie, ze względu na złą jakość nagrania nie pozwoliły jednak na przeprowadzenie monitoringu; wysoki poziom sygnału na wejściu i rozmazane dźwięki uniemożliwiły przesłuchanie przesłanego programu.

Z ponowną prośbą o udostępnienie KRRiT zarejestrowanego całodobowego programu nadanego przez Radio Maryja w wyżej wymienionych dniach Przewodniczący KRRiT wystąpił 22 stycznia 2003 r. otrzymując odpowiedź, że nie jest to możliwe, ze względu na termin 28 dni od nadania programu, po którym nagranie może zostać skasowane, zgodnie z rozporządzeniem KRRiT z dnia 6 lipca 2000 r. w sprawie sposobu utrwalania i przechowywania przez nadawców audycji, reklam i innych przekazów.

W tej sytuacji Przewodniczący KRRiT wystąpił o udostępnienie programu nadanego w dniach 20 stycznia – 13 lutego 2003 r.

Otrzymane w dniu 24 lutego płyty CD z nagranym programem, pomimo prośby Przewodniczącego o sprawdzenie technicznych walorów nagrania przed przekazaniem materiałów emisyjnych KRRiT, nie pozwoliły ze względu na ponowne przesterowanie na ich przesłuchanie i monitoring. Szczegółowa ramówka programu nadanego w dniach niedoszłego monitoringu dotarła do KRRiT dopiero w dniu 18 marca 2003 roku.

Wobec powyższego Przewodniczący KRRiT zlecił przeprowadzenie monitoringu na podstawie nagrań programu Radia Maryja w dniach od 27 lutego do 12 marca 2003 r. dokonanych w Departamencie Programowym KRRiT.

II Zapisy koncesyjne

Radio Maryja nadaje na podstawie Koncesji Nr 003/ P 2001- R z dnia 21 czerwca 2001 r. udzielonej Warszawskiej Prowincji OO. Redemptorystów.

Koncesja określa program Radia Maryja jako program o charakterze społeczno-religijnym, przedstawiającym zagadnienia wiary chrześcijańskiej oraz problemy życia społecznego z punktu widzenia wiary i społecznej nauki Kościoła katolickiego.

Tak określony program ma służyć formowaniu postaw chrześcijańskich.

„Audycje realizujące społeczno-religijną specjalizację programu to audycje publicystyczne i edukacyjne o tematyce społecznej, realizowane przez różne formy radiowe, w tym edukacja obywatelska, oraz audycje religijne (słowne, słowno - muzyczne, muzyczne), czyli przedstawiające wielostronnie zagadnienia wiary i życia Kościoła; informacja i publicystyka na temat życia i działalności Kościoła Powszechnego i lokalnego, modlitwy, katechezy i homilie, transmisje mszy św., nabożeństw i uroczystości religijnych, edukacja religijna tj. edukacja w zakresie prawd wiary i społecznej nauki Kościoła, lektura Pisma świętego, nauczania papieskiego, pism Ojców Kościoła i innych tekstów Kościoła, audycje literackie prezentujące teksty poświęcone wierze (poezja i proza religijna), audycje o tematyce religijnej adresowane do dzieci, muzyka sakralna, pieśni i współczesne piosenki religijne i inne”.

Aktualny program w tygodniowym czasie nadawania powinien zawierać następujące rodzaje audycji:

audycji religijnych – nie mniej niż 30%

audycji publicystycznych o tematyce społecznej – nie mniej niż 8%

audycji informacyjnych - nie mniej niż 1,5%

audycji edukacyjno-poradniczych – nie mniej niż 1%.

Do czasu otrzymania drugiej, aktualnej koncesji Radio Maryja nadawało swój program od 1994 r. na podstawie Koncesji nr 6/1994 z dnia 23 czerwca 1994 roku. Wcześniej jego program, podobnie jak innych ogólnopolskich stacji koncesjonowanych, był poddawany podwójnej kontroli: poprzez coroczną sprawozdawczość programową oraz przeprowadzony w 2000 r. monitoring tygodniowy. Potwierdził on, że Radio Maryja nadawało program własny w czasie określonym w koncesji.

O specyfice i misyjności ewangelizacyjnej rozgłośni świadczył jeden z najbardziej znaczących spośród wszystkich zmonitorowanych w 2000 r. radiostacji katolickich udział audycji religijnych, który stanowił 33% tygodniowego programu przy rocznym koncesyjnym progu wynoszącym 20%. Te i inne dane potwierdzające troskę nadawcy o przestrzeganie obecności na antenie audycji określonych ilościowo w koncesji pozwoliły na stwierdzenie zawarte w „Opinii dotyczącej projektowanego programu Radia Maryja w związku z Ogłoszeniem Przewodniczącego KRRiT z dnia 9 stycznia 2001 r. o możliwości uzyskania koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych”, że wypełnia on postanowienia koncesyjne, co m.in. było podstawą udzielenia następnej koncesji.

III Opis ramówki programu

W tygodniowym i dziennym czasie nadawania poszczególne audycje mają swój stały, określony dzień i czas nadawania. Szkielet konstrukcji ramówki stanowią różne formy modlitwy, katechez i medytacji określone liturgią dnia; szczególnie wypełniają one czas do godz. 13.00, przerywane tylko audycją o profilu edukacyjnym nadawaną w dni powszednie o godz 10.30, oraz interaktywnymi, budującymi wspólnotę wiary i radia, trwającymi od kilku do kilkudziesięciu minut audycjami „W Rodzinie Radia Maryja”. W południe blok modlitewny składa się z medytacji, modlitwy Anioł Pański, oraz Spotkania z Biblią (między godz. 11.45 a 13.00); wieczorem między 20.05 a 21.30 nadawane są modlitwy brewiarzowe i różańcowe oraz Apel Jasnogórski.

Codziennie o stałej porze Radio Maryja transmituje Mszę św. (godz. 7.00, w niedzielę retransmisja z Programu I PR. S.A. o godz.9).

We wszystkie dni powszednie, o godz. 13.10 stacja nadaje 50 minutową audycję o charakterze informacyjno-publicystycznym „Aktualności dnia”.

Audycje dla dzieci (różne formy edukacji, najczęściej religijnej nadawane są w dni powszednie od godz.10.05 do 10.30, a wieczorem od 19.30 do 20.00.)

Dla młodzieży przeznaczone są specjalne, robione z jej udziałem audycje o charakterze edukacyjno-religijnym (Pokój gościnny, Czeka nas droga, Techniczna Audycja Niecykliczna) emitowane we wszystkie dni powszednie od godz.16.30 do 17.00.

Publicystyczne „Rozmowy niedokończone” nadawane są od poniedziałku do piątku od 18.10 (w soboty od 18.25) do 19.30 i dalej od 21.30 do 23.45; często, przy dużym zainteresowaniu słuchaczy wyrażającym się telefonami kończy się ona około 02.00 w nocy, a nawet później. Program nocny wypełniają powtórki audycji nadawanych w ciągu dnia; obok ketechez, audycji edukacyjnych i „Aktualności dnia” wypełnia go specjalna audycja adresowana do słuchaczy w Ameryce Północnej (od 1 godz. we wtorek, środę, czwartek i piątek, 2 godz. w niedziele i poniedziałek, 2 godz. 30 w sobotę).

III Zakres monitoringu

Monitoring Radia Maryja przeprowadzono na podstawie całodobowego programu tej stacji zarejestrowanego w dniach od 27 lutego do 12 marca 2003 r., a więc w okresie dwóch tygodni. Zapisy koncesyjne sformułowane w wymiarze tygodniowym zweryfikowano w oparciu o tygodniowy program Radia Maryja. Jest on nadawany przez 24 godziny na dobę, a więc w wymiarze 168 godzin, czyli 10.080 minut tygodniowo.

Szczególną uwagę zwrócono na zawartość treściową audycji informacyjnych i publicystycznych, a więc nadawanych codziennie w dni powszednie o stałej porze „Aktualności dnia” (13.10- 14.00), nadawanych przez cały tydzień

„Rozmów niedokończonych” (od 21.40 do ....) oraz felietonów nadawanych w wymiarze trzech (poniedziałek, środa), a w pozostałe dni tygodnia, bez sobót i niedziel, czterech dziennie.

IV Realizacja koncesji

1. Czas nadawania

Monitoring potwierdził, że Radio Maryja, zgodnie z koncesją, nadaje swój program we wszystkie dni tygodnia, przez 24 godziny na dobę.

Program rozpoczynają modlitwy, w dni powszednie nadawane od godz. 5.45, w niedzielę od 6.30; kończą Godzinki ku czci Niepokalanego Poczęcia NMP nadawane codziennie o godz. 5.10.

2. Audycje informacyjne

Obejmują własne, nadawane od kilku do kilkunastu razy dziennie „Wiadomości” oraz nadawany o stałej porze (16.15), przez wszystkie dni tygodnia „Serwis Informacyjny Radia Watykańskiego”.

Ilość „Wiadomości” w poszczególnych dniach tygodnia

poniedziałek - 12

wtorek - 14

środa - 13

czwartek - 14

piątek - 15

sobota - 16

niedziela - 7

Codziennie, o godz. 21.20 nadawane jest wydanie główne w wymiarze około 8-10 minut; pozostałe dzienniki mieszczą się w czasie od 3 do 5 minut; składają się z informacji krajowych, oddzielonych jinglem informacji zagranicznych oraz prognozy pogody. Zawierają najistotniejsze z punktu widzenia stacji krótkie informacje rozwijane często w Aktualnościach dnia; w monitorowanym okresie były to wiadomości o protestach rolników i blokadach dróg. Serwis krajowy i zagraniczny zawiera też informacje z życia Kościoła oraz informacje o sprawach Radia Maryja.

O wydarzeniach kościelnych w wymiarze powszechnym, działalności Ojca św. i Stolicy Apostolskiej informuje 15-minutowy, codzienny „Serwis Informacyjny Radia Watykańskiego”.

W wymiarze tygodniowym „Wiadomości” zajmują około 322 minut, „Serwis Informacyjny Radia Watykańskiego” około 105 minut, co stanowi ponad 4% tygodniowego czasu nadawania, przy zapisie koncesyjnym wynoszącym nie mniej niż 1,5%.

W dniu 27 II 2003 r. stwierdzono wielokrotną obecność w „Wiadomościach” informacji w świadomy sposób sfałszowanej; dotyczyła ona błogosławieństwa dla Radia Maryja i Telewizji Trwam, którego w trakcie audiencji generalnej miał udzielić Jan Paweł II. Informację tą zweryfikowała negatywnie Katolicka Agencja Informacyjna. Zdementował ją także na konferencji prasowej po Konferencji Episkopatu Polski obecny na tejże audiencji ks. bp L. S. Głódź, Przewodniczący Rady Episkopatu do spraw Mediów.

Częsta, szeroka i aprobująca, a w niektórych przypadkach spełniająca funkcję współorganizatorskie informacja o blokadach rolniczych podawana w „Wiadomościach” i rozwijana w „Aktualnościach dnia” i „Rozmowach niedokończonych” może być uznana (jeśli dotyczy blokad odbywających się bez zgody władz) za propagowanie działań sprzecznych z prawem i dobrem społecznym, sprzyjającym zachowaniom zagrażającym zdrowiu lub bezpieczeństwu, a przez to naruszającym art. 18, pkt 1 i 3 ustawy o radiofonii i telewizji.

3.Audycje edukacyjne

O stałej porze nadawania (godz.10.30 do 11.00) z powtórką w godzinach nocnych nadawane są cykliczne audycje edukacyjne:

Poniedziałek - Czytać aby być mądrym

wtorek - Porady pedagoga i psychologa

środa - Porady kulinarne siostry Leonilli

czwartek -

piątek - Porady ekologa

sobota - Porady lekarskie

„Czytać, aby być mądrym” jest audycją poradniczą zachęcającą do lektury wybranych książek, których omówienie przedstawiają specjaliści. I tak np. w dniu 3 III 2003 r. dwie książki pióra M. Quista i W. Półtawskiej o różnych formach miłości omawiała Prorektor Wyższej Szkoły Społecznej i Medialnej w Toruniu dr Łucja Łukasiewicz.

Od poniedziałku do piątku o stałej porze (14.30) w cyklu „Literatura” radio nadaje czytaną przez lektora powieść J. I. Kraszewskiego „Stara baśń”.

Treści edukacyjne w zakresie wiary zawierają też inne audycje o charakterze religijnym.

W wymiarze tygodniowym audycje ściśle edukacyjne zajmują około 270 minut, co stanowi ponad 2,5% tygodniowego czasu nadawania, przy zapisie koncesyjnym wynoszącym nie mniej niż 1%.

4. Audycje religijne

Stanowią wyraźną, dominującą pozycję w programie Radia Maryja. Realizowane są przez różne formy obecności na antenie. Konstrukcja ramówki jest podporządkowana mocno zakorzenionej w Kościele liturgii dnia.

Program rozpoczynają odmawiane w studio modlitwy codzienne, pieśń „Kiedy ranne wstają zorze” oraz wspomnienie o patronie dnia wraz z życzeniami dla solenizantów.

Codzienną transmisje Mszy św. z kościoła pod wezwaniem Św. Józefa w Toruniu (między 7.00 a 8.00) poprzedza Anioł Pański i Jutrznia (od 6.00 do 7.00). Między 8.05 a 9.15 nadawane są Godzinki i katecheza (powtarzana o 17.10 i 3.05), o 11 45 medytacja; w monitorowanym okresie były to „Zamyślenia Wielkopostne” ks. bp. Tadeusza Zawitkowskiego z Łowicza.

Tradycyjnie w południe stacja nadaje Anioł Pański, po niej Spotkania z Biblią, czyli lekturę i komentarz do Pisma św., o 14.05 modlitwę popołudniową z liturgii godzin, o 15.00 Koronkę do Miłosierdzia Bożego, o 15.50 „W nurcie nauczania Ojca św. Jana Pawła II”. Wieczorem radio nadaje Nieszpory i Apel Jasnogórski (między 20.05 a 21.30), w nocy ostatnią pozycją programu jest Kompleta (od 23.45).

Jeszcze bardziej religijny charakter ma program niedzielny, o ograniczonej o połowę ilości dzienników i braku innych audycji obecnych w programie dni powszednich.

Niepozbawione treści religijnych są też inne audycje; cykliczna, nadawana w środę i powtarzana we czwartek audycja „Głos z Krakowa”, prowadzona przez prof. Janusza Kaweckiego korzysta z wiedzy i doświadczenia religijnego zapraszanych gości. Cykl „Muzyka Mistrzów” popularyzuje wiedzę o chorale gregoriańskim.

O życiu religijnym Polonii francuskiej i jej sprawach traktuje sobotnia audycja „Głos z Paryża”.

Znacząco uzupełniają problematykę „Rozmowy niedokończone” poświęcone często sprawom wiary i rodziny.

Dopełnieniem problematyki religijnej w Radiu Maryja jest też oferta muzyczna. Radio nadaje muzykę polskiego nurtu religijnego, refleksyjną w nastroju kreując i propagując ten nurt muzyczny. Nie nadaje przebojów muzyki rozrywkowej.

Edukuje też muzycznie słuchaczy poprzez osobne audycje poświęcone w monitorowanym okresie chorałowi gregoriańskiemu.

Budowaniu wspólnoty radiowej służą wynikające z wiary i zaangażowania audycje „W rodzinie Radia Maryja”; codzienna audycja „Mogę, chcę pomóc” daje szansę podzielenia się z innymi tym wszystkim, co jednym jest już niepotrzebne a innym może być przydatne.

W wymiarze tygodniowym różnego rodzaju audycje religijne zajmują około 70% programu, przy koncesyjnym progu wynoszącym nie mniej niż 30%.

5. Audycje publicystyczne

To one właśnie są realizacją ewangelicznego przesłania stacji, łączą przekaz religijny z realnym życiem w jego wymiarze polityczno- społecznym, formują ideowy i polityczny jej profil, kontrowersyjny dla wielu obserwatorów życia publicznego formujących m.in. zarzuty o instrumentalizacji Ewangelii i nauczania Kościoła (wypowiedzi papieskich), ksenofobii i antysemityzmie tej kościelnej stacji radiowej, której takie treści powinny być szczególnie obce, a których obecność na jej antenie może budzić i budzi zgorszenie.

Zdaniem wielu hierarchów Kościoła katolickiego i publicystów treści w nich przekazywane są często niezgodne z linią Episkopatu, a nawet bywają zaprzeczeniem wartości ewangelicznych.

Publicystyka Radia Maryja skupia się w trzech typach audycji; a) felietonach, b) analizach i komentarzach obecnych w codziennych „Aktualnościach dnia” oraz c) „Rozmowach niedokończonych” w których zapraszani goście w trakcie wielogodzinnych rozmów ze słuchaczami przekazują swoje poglądy.

a. Felietony mają stałe miejsce w ramówce: nadawane są we wszystkie dni powszednie (bez sobót i niedziel) o określonych godzinach, w poniedziałki i środy trzykrotnie, w pozostałe dni tygodnia czterokrotnie. Czas ich trwania jest różny, ale nie przekracza on 10 minut przewidzianych w programie; felietony krótsze poprzedzane bądź dopełniane są muzyką.

W felietonowym cyklu „Spróbuj pomyśleć” dominują publicyści „Naszego Dziennika”, Leszek Żebrowski, Mirosław Król, Ewa Polak–Pałkiewicz; podejmowana w nim problematyka dotyka aktualnych spraw związanych z wejściem Polski do Unii, obroną rodziny, bieżących spraw politycznych, rocznic (np. rocznica śmierci Romana Rybarskiego, ekonomisty i działacza narodowego w felietonie red. M. Króla 10 III 2003 r.)

Bardziej uniwersalną problematykę filozoficzną, religijną, pedagogiczną i historyczną podejmują autorzy drugiego cyklu nazwanego „Myśląc Ojczyzna”. Najczęściej są nimi profesorowie i pracownicy naukowi uczelni kościelnych: o. Prof. Mieczysław Albert Krąpiec, prof. Piotr Jaroszyński, ks. prof. Janusz Nagórny (KUL), dr Marian Ryba, dr Marek Czachorowski, (Instytut Edukacji Narodowej).

Dobór osób i tematów wynika z chęci pogłębienia wyróżnianych w całym programie Radia Maryja wartości prawicowych i narodowych: sprzyja im krytyka zachodniego stylu życia często obecna w felietonach prof. P. Jaroszyńskiego czy przygotowań do wejścia Polski do Unii i eksponowanie zagrożeń z tym związanych (M. Ryba, M. Czachorowski).

Wyższym poziomem abstrakcji w doborze tematów z zakresu filozofii i teologii i mniejszą doraźnością w podejmowanej problematyce charakteryzują się felietony księży profesorów Krąpca i Nagórnego.

b. Aktualności dnia

Nadawane są w dni powszednie o stałej porze, pomiędzy 13.10 a 14.00; zawierają informację, komentarz i analizę bieżących wydarzeń politycznych i społecznych zawartych w czterech, pięciu wątkach audycji.

Zawartość tematyczna wybranych audycji prezentuje się następująco:

(wyczerniono audycje mające związek z protestami rolników, kursywą wyróżniono audycje o sytuacji na rynku mediów)

sobota 1 III 2003 r. --- 1. relacja z Jerozolimy o. dr. Jerzego Kraja OFM, 2. dr M. Ryba z Instytutu Edukacji Narodowej, analiza sytuacji międzynarodowej ze szczególnym uwzględnieniem konfliktu irackiego, 3. proces w sprawie „Wujka”, relacja red. Marii Szcześniak, 4. rozmowa z posłem R. Strąkiem po odrzuceniu jego kandydatury do Komisji Śledczej, 5. rozmowa z posłem B. Pękiem o stanie koalicji SLD-PSL.

poniedziałek 3 III --- 1 rozmowa z posłem A. Macierewiczem, 2. relacja z protestu rolników w Nowym Mieście nad Pilicą, 3. spotkanie rolników w Kłecku, relacje uczestników, 4. nowe regulacje prawne w reklamie piwa, komentarz poseł Urszuli Krupy, 5. negocjacje w KGHM w sprawie płac pracowniczych, rozmowa z Przewodniczącym „Solidarności” KGHM.

wtorek 4 III --- 1. rozmowa z posłem W. Tomczakiem na temat blokad rolników, 2. komentarz red R. Knapa z „Naszego Dziennika” do decyzji Unii Europejskiej dotyczących rynku gazowego, 3. rozmowa z Marią Ochman, sekretarzem NSZZ Solidarność pracowników służby zdrowia, 4. blokada rolników w Janowie Lub. – rozmowa z bp. E. Frankowskim, 5. relacja o. Dariusza Pabisia o sytuacji w Argentynie

czwartek 6. III --- 1. relacja z uroczystej promocji „Tryptyku rzymskiego”, 2. relacja red. M. Garbacza z blokady rolników w Chojnach k. Łomży, 3. komentarz posła A. Macierewicza do ustawy lustracyjnej i wydarzeń w Magdalence, 4. komentarz senatora J. Szafrańca do poprawek w ustawie o referendach.

piątek 7 III --- 1. relacja z blokady rolników w Gostyninie, 2. komentarz posła G. Janowskiego do dymisji A. Bentkowskiego, 3. rozmowa z J. Sellinem na temat sytuacji w mediach, 4. krytyka działalności min. Izabelli Jarugi-Nowackiej – red. J. Cegielska z Forum Kobiet Polskich.

sobota 8 III --- 1. poseł Zbigniew Ziobro o aferze Rywina, 2. spotkanie rolników w Częstochowie, 3. o zawartości przetłumaczonego na jęz. polski Traktatu Akcesyjnego, 4. relacja posła M. Grabowskiego z prac sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu

wtorek 11 III --- 1. Protest rolników w Lublinie, 2. komentarz J. Sellina do nowelizacji i sytuacji na rynku mediów, 3. relacja rolnika Z. Gały z blokad w pow. gostyńskim, 4. relacja posła P. Krotula z prac Komisji Rolnictwa.

środa 12 III --- 1. blokady rolników na trasie Warszawa – Białystok, 2. rolniczy protest w Marchwaczu k. Kalisza – inicjatywa wsparcia produktami rolnymi mieszkańców Kalisza, 3. debata w Sejmie o dymisji Premiera – relacja posła M. Grabowskiego, 4. red. R. Knap o restrukturyzacji hutnictwa w raporcie NIK, 5. zmiany w Krajowej Spółce Cukrowej, komentarz b. posłanki E. Barys

c. Rozmowy niedokończone

Audycja nadawana jest codziennie, we wszystkie dni tygodnia; najczęściej od godz. 18.10 do 19.30 i od 21.40 do czasu ostatniego telefonu od słuchacza (z przerwą na modlitwę od godz. 23.35 do 24.00), a przed programem dla Polonii rozpoczynającym się w poniedziałek o godz. 0.10, wtorek, środa czwartek i piątek o 2.00, w sobotę i niedzielę o 1.00. W piątki Radio Maryja w porze nocnych „Rozmów niedokończonych” nadaje audycje dla młodzieży „Czas wzrastania.”

W monitorowanym okresie rozmowę posła A. Macierewicza (27 II 2003 r) z słuchaczami kontynuowano także w czasie audycji dla Polonii. Zdarza się, że tematyka pierwszej części różni się od drugiej, późniejszej.

Tematyka audycji „Rozmowy niedokończone” w okresie 27 II – 12 III 2003 r.

(wyczerniono audycje o charakterze polityczno-społecznym)

1. czwartek, 27 II po 24 00 ciąg dalszy rozmowy rozpoczętej poprzedniego dnia z posłem A. Macierewiczem na temat „Afery Rywina”.

godz. 18.10 i 21.30: O. Krzysztof Sielski, O. Stanisław Malinowski: Ewangelizacja w nowym duchu. Ciało i ducha ratować przez post.

.

2.. piątek, 28 II, godz 18 10 Ks. Jerzy Berdychowski, s. Lidia Lupa, Hospicja i ludzie chorzy i cierpiący.

3. sobota, 1 III, od 18. 25 do 19.30 i od 21.30 do 3.00, Minął miesiąc, audycja cykliczna z udziałem prof. dr. hab. Jerzego Roberta Nowaka.

4. niedziela, 2 III, od 21.30, Sytuacja w kolejnictwie; spotkanie z Przewodniczącym NSZZ „Solidarność” PKP Stanisławem Kogutem.

5. poniedziałek, 3 III, od 21.30 Rodzina dobrą nowiną na Trzecie Tysiąclecie.

6. wtorek, 4 III, godz.18.10 O sytuacji w rolnictwie. Rozmowa z ks. bp. Edwardem Frankowskim, po godz. 21.30 „Warto pokochać teściową” — dr. Jacek Kulikowski

7. środa, 5.III, godz.21.30 Rozmowa na temat książki „Tak-tak, Nie- nie. Z Założycielem Radia Maryja rozmawia dr Stanisław Krajski”( Warszawa 2002); w studio autor książki dr. Stanisław Krajski, red. Krzysztof Jaśkiewicz.

8. czwartek, 6 III, godz. 18 10, Przygotowania do pielgrzymki rolników na Jasną Górę:

po 21.30 Aktualna sytuacja w kraju w perspektywie Unii Europejskiej, audycja z udziałem posła Bogdana Pęka.

9. piątek, 7 III, godz. 18.10 Wezwanie rolników do Częstochowy, komunikaty i informacje o wyjazdach, relacje z blokad.

10. sobota, 8 III, godz. 18.25 Apel do rolników o udział w modlitewnym spotkaniu na Jasnej Górze, prowadzący O. Tadeusz Rydzyk: po 21.30 Rola Bałtyku w historii, dr. Teresa Bloch, O sytuacji w rolnictwie, b. senator Jadwiga Stokarska.

11. niedziela, 9 III, po godz 21. 30 Parafia szkołą braterstwa, rozmowy z księżmi z Tarnobrzega.

12. poniedziałek 10 III, po 21. 30 Parafia szkołą braterstwa.

13. wtorek 11 III, godz. 18.10 Biblia księgą życia dla Afryki, po godz 21.30 ks dr. Czesław Mulawski, audycja dla małżonków i rodziców.

14. środa, 12 III, godz 21. 30, Afera Rywin- Michnik. Czy to medialny koniec III Rzeczypospolitej. Gość programu Jarosław Sellin.

W wymiarze tygodniowym audycje o charakterze publicystycznym wymienione powyżej zajmują około 1890 minut, co stanowi około 19% programu, przy zapisie koncesyjnym określającym poziom publicystyki na poziomie nie mniejszym niż 8%.

Spośród 20 tematów obecnych w monitorowanym okresie w audycjach Rozmowy niedokończone 11 dotyczy spraw o charakterze społeczno- politycznym; mieszczą się one w ok. 800 minutach programu, stanowiąc około 8% programu w wymiarze tygodniowym.

Dwutygodniowy monitoring nie pozwala na pełną charakterystykę zawartości merytorycznej audycji publicystycznych Radia Maryja. Niektóre z obecnych w niej wątków, a zwłaszcza ich nasilenie noszą charakter doraźnie związanych z aktualną sytuacją polityczną: do takich należą wątki rolnicze.

Inne noszą cechy trwałego, rozpisanego na głosy kreowania własnego systemu wartości, które ujawniane są w nieustannym demaskowaniu rzeczywistych bądź domniemanych wrogów także w Kościele, obronie zagrożonych pozycji i autorytetów, budowanych w opozycji do powszechnie uznanych (np. krytyka Jana Nowaka Jeziorańskiego czy Adama Michnika w audycjach z udziałem J. R. Nowaka, S. Krajskiego czy o. T. Rydzyka).

Cechy charakterystyczne audycji publicystycznych o tematyce społeczno-politycznej to:

1. szczególny sposób traktowania, wyróżniający się okazywaną sympatią i zainteresowaniem chociażby poprzez często obecność na antenie, środowisk wyrażających swoje niezadowolenie wobec decyzji władz (rolnicy, hutnicy, służba zdrowia, kolejarze), wynikający co prawda ze szczególnego przesłania Kościoła – opiekuna ubogich i krzywdzonych, ale podporządkowany aktualnemu i naczelnemu przesłaniu społeczno-politycznemu stacji, którym jest sprzeciw wobec wejścia Polski do Unii.

2. częsta obecność i prezentacja poglądów i ocen środowisk opozycji parlamentarnej; może to prowadzić do nieobiektywnej, jednostronnej, a nawet fałszywej oceny sytuacji w kraju.

3. stała obecność na antenie polityków Ligi Polskich Rodzin i Ruchu Katolicko- Narodowego związanych z Radiem Maryja; jest ona wynikiem sympatii politycznych ojca Rydzyka, które mają charakter bardziej personalny niż partyjny.(A. Macierewicz, B. Pęk, M. Grabowski, U. Krupa, J. Szafraniec, A. Biela).

W opinii publicznej wiąże to jedyną ogólnopolską rozgłośnie katolicką z jednym tylko prawicowo–nacjonalistycznym nurtem myślenia i działania politycznego.

Tego typu praktyka jest sprzeczna ze stanowiskiem Kościoła, „który ze względu na swoje zadania i kompetencje w żaden sposób nie utożsamia się ze wspólnotą polityczną i nie łączy się z żadnym systemem politycznym” (Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Soboru Watykańskiego II), koliduje też z linią Episkopatu Polski.

W całym programie najbardziej wyraźny jest przekazywany w różnych formach dziennikarstwa radiowego sprzeciw wobec wejścia Polski do Unii Europejskiej; w tym celu stacja m.in. wykorzystuje niezadowolenie wielu grup społecznych.

Miało to miejsce w monitorowanym okresie poprzez codzienne i wielokrotne w ciągu dnia mobilizowanie opinii publicznej do wsparcia protestów rolniczych i współorganizowanie modlitewnego spotkania rolników na Jasnej Górze. Jego przesłanie wyrażające się sprzeciwem wobec wejścia Polski w struktury europejskie zwerbalizowane m.in. w dwukrotnie emitowanym wystąpieniu ks. bp. Edwarda Frankowskiego zostało zdewaluowane przez wielu wybitnych przedstawicieli Episkopatu Polski; jest też ono, w ocenie wielu hierarchów sprzeczne ze stanowiskiem Ojca Świętego i linią Episkopatu, potwierdzając obecność w nim rozdźwięków na ten temat, rozdźwięków, które toruńska rozgłośnia polaryzuje i pogłębia, a często jest ich przyczyną.

Eurofobiczne stanowisko Radia Maryja w sprawie integracji, a zwłaszcza nieuprawnione powoływanie się przy jego prezentacji na Ojca św. potwierdza obecność zarówno w toruńskiej rozgłośni jak i w Kościele polskim zjawiska dostrzeżonego i ocenionego negatywnie przez Papieża np. w Jego przemówieniu do parlamentarzystów austriackich wygłoszonego 22 marca 1997 roku. Papież powiedział wtedy: „Kościół nie może być nadużywany do prowadzenia antyeuropejskiej demagogii i wywoływania antyeuropejskich emocji. Dla zjednoczonej Europy nie ma bowiem alternatywy”.

Monitoring potwierdza obecność wątków antysemickich (zał. II, III, IV); są one nie do uniknięcia w telefonicznych wypowiedziach słuchaczy, ale nic nie usprawiedliwia braku właściwych na nie reakcji zwłaszcza ze strony kapłanów prowadzących audycje. Z reguły reakcje te nie dotyczą meritum sprawy, zawierają mniej lub bardziej wyraźną aprobatę dla często sprzecznych ze zdrowym rozsądkiem sądów słuchaczy, nie mówiąc już o tym, że nie wykorzystują okazji do przedstawienia właściwego w tych sprawach stanowiska Kościoła, a zwłaszcza nauczania Jana Pawła II: może to mieć wpływ na kształtowanie poglądów sprzecznych z chrześcijańskim systemem wartości (Art. 18 pkt. 1 i 2 ustawy o radiofonii i telewizji). Koliduje też z art. 22 a. Dyrektywy Rady Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego z 19 06 1997 r. która stwierdza: „Państwa członkowskie zapewnią także, iż programy nie będą zawierać jakichkolwiek zachęt pobudzających nienawiść na tle różnic rasowych, płci, religijnych lub narodowościowych”.

W kilku wypadkach reakcja prowadzącego audycje „Rozmowy niedokończone” na wyrażane przez słuchaczy poglądy o znamionach antysemickich spotkały się z reakcją, którą można uznać za właściwą. (zał. III, V) w jednym zaś za przewrażliwioną (zał.II).

Ład antenowy

Program Radia Maryja podawany w prasie ramowo, bez wypełniania go konkretnymi tematami audycji ma charakter improwizowany i elastyczny; pozwala to na jego aktualizację i zmiany. Na antenie jest on przedstawiany najczęściej między godz. 5.50 a 6.00, tuż po porannych modlitwach rozpoczynających nowy dzień i powtarzany kilkakrotnie w skróconej i zaktualizowanej wersji w ciągu dnia.

Elastycznie jest traktowany czas audycji; telefoniczna aktywność słuchaczy może przedłużyć zapowiadany wcześniej czas jej trwania. Zdarza się, że zapowiadane audycje, a wśród nich radiowe Wiadomości, które mają określony w programie czas nadawania emitowane są z kilkuminutowym poślizgiem.

Głosy spikerów, dalekie są od antenowej poprawności, ale często podnosi to walory autentyzmu modlitwy z udziałem amatorów - studentów Wyższej Szkoły Społecznej i Medialnej w Toruniu.

Podsumowanie

Monitoring Radia Maryja potwierdził że stacja zgodnie z koncesją nadaje we wszystkie dni tygodnia całodobowy własny program o charakterze religijno-społecznym; wyraźne jest też w nim zaangażowanie polityczne z jednej strony wyróżniające ją spośród innych stacji kościelnych, z drugiej zaś będące źródłem kontrowersji i zarzutów, których część znalazła potwierdzenie w monitoringu.

Potwierdził on, że Radio Maryja nadaje program zgodny ilościowo z zapisami koncesyjnymi.

Skupiając się zaś szczególnie na audycjach informacyjno-publicystycznych pozwolił na ujawnienie następujących uchybień nadawcy, który:

1. wbrew rozporządzeniu KRRiT z dnia 6 lipca 2000r. w sprawie sposobu utrwalania i przechowywania przez nadawców audycji, reklam i innych przekazów dwukrotnie przesłał nagrany do monitoringu program w takim stanie technicznym, który nie pozwolił na jego odtworzenie.

2. niezgodnie z prawdą, wbrew etyce dziennikarskiej, wielokrotnie i w eksponowany sposób podał wiadomość o błogosławieństwie udzielonym przez Ojca św. dla Radia Maryja i Telewizji Trwam. Potwierdził w ten sposób, spotykane w prasie zarzuty o instrumentalizację Jego Osoby i nauczania, co w radiu, a szczególnie radiu katolickim nie powinno mieć miejsca.

3. w programach z udziałem słuchaczy nie zajmował jasno określonego stanowiska w stosunku do wypowiadanych poglądów antysemickich, brakiem reakcji potwierdzając błędne przekonania i niewłaściwy stosunek do problemu antysemityzmu, co jest niezgodne z chrześcijańskim systemem wartości, przez co naruszył art. 18 pkt. 2 ustawy o radiofonii i telewizji; może to też pobudzać do nienawiści na tle narodowościowym naruszając art. 22 a. Dyrektywy Rady Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego z 19 czerwca 1997 r.

4. nie dbał o poprawność językową swoich programów (załącznik VII, strony 19–20).

Załącznik I

„Wiadomości”, czwartek 27 II 2003, godz. 2.05

„Dziś w Watykanie, w auli Pawła VI odbyła się audiencja generalna Jana Pawła II.

W audiencji uczestniczyli o. Tadeusz Rydzyk – dyrektor Radia Maryja o. Jan Król oraz o. W. Gawłowski. Z Watykanu dla Radia Maryja mówi Jan Król.

Dzisiaj mieliśmy szczęście być na audiencji Ojca św. Audiencja odbyła się w auli Pawła VI i trzeba powiedzieć, że było bardzo dużo pielgrzymów, myślę, że ponad 10 tys pielgrzymów niemal z całego świata, z USA. Wszyscy bardzo radośnie pozdrawiali Ojca Św., śpiewali pieśni, Ojciec św. wszystkich bardzo serdecznie pozdrawiał. Oczywiście mieliśmy także szczęście, żeby podejść do Ojca św. Podchodząc do Ojca św. poprosiliśmy Ojca św. o błogosławieństwo dla Radia Maryja, także dla Telewizji Trwam. Oczywiście Ojciec św. takiego błogosławieństwa udzielił. A także wręczyliśmy Ojcu św. książkę, świadectwa naszych słuchaczy, którzy ratowali swoich sąsiadów, nie tylko sąsiadów, ale bardzo często ludzi obcych, ale po prostu ludzi pochodzenia żydowskiego. Przypomnę tytuł książki

„Godni synowi Ojczyzny”. Ta książka była specjalnie przygotowana dla Ojca św., oprawiona w białą skórę.

Po skończonej audiencji dyrektor Radia Maryja O. Tadeusz Rydzyk powiedział:

Dziękujemy wszystkim za wszystkie dobro. Jesteśmy bardzo wdzięczni, że możemy klęknąć u stóp św. Piotra, odprawić mszę św. przed obrazem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, spotkać się z wieloma ludźmi, naszym zarządem zgromadzenia. Jesteśmy razem z różnych krajów. Na audiencji był bp. Leszek Sławój Głódź, był jeszcze drugi Polak, bp Wesołowski, nuncjusz apostolski w Kazachstanie, ale i był bp. senior Ignacy Jeż. Poprosiliśmy o błogosławieństwo dla Telewizji Trwam”. Koniec informacji.

Załącznik II

1 marca 2003 r. Audycja „Rozmowy niedokończone”, Najważniejsze wydarzenia minionego miesiąca prezentuje prof. dr. hab. Jerzy Robert Nowak;

telefon od słuchacza: „Ja mam takie pytanie. Ja reprezentuje pewną mniejszość narodową, dość mało... Ja bym nie chciał na mszy....”

Ojciec prowadzący:

„Przepraszam, inny jest temat naszego spotkania. Całkowicie inny temat, jest nam przykro. Mówimy na temat najważniejszych wydarzeń minionego miesiąca.

Następny słuchacz: „To co się dzieje woła o pomstę do nieba. Polska stoi na korupcji, złodziejstwie i nierządzie”.

Po czym następuje obcesowa krytyka Polski po 1989 roku.

Ojciec prowadzący „Szczęść Boże. Serdecznie dziękuję.”

Załącznik III

5-6 marca 2003 r. Rozmowy niedokończone z udziałem dr Stanisława Krajskiego poświęcone książce „Rozmowy z O. Tadeuszem Rydzykiem”.

Jan z Jasła

„Proszę szanownych gości. Ja jestem słuchaczem prawie od początku. Tak króciutko bo temat jest...Ja słucham Radia Maryja od zarania dziejów, jestem Radiem Maryja bardzo zbudowany. Pochodzę z wielodzietnej rodziny. Ja tu dzwonię z Jasła. U mnie w rodzinie wszyscy słuchają; najstarszy brat w Rzeszowie, powiedzmy, on jest też powiedzmy tego i funkcja Radia Maryja jest przepotężna, przepotężna w tym sensie, że człowiek jeśli jest nastawiony na prawdę, to gdy zacznie słuchać to go radio wciąga. Nie chciałbym się długo rozwodzić. Ja bym chciał nawiązać do tego antysemityzmu. Jeśli ja jestem przeciwnikiem tych ludzi, którzy gnębią nasz naród, ci ludzie, którzy gnębią są z tej narodowości, to ja jestem z takiego antysemityzmu dumny, to ja takim antysemitom składam hołd tym ludziom, którzy poginęli za Ojczyznę na Wschodzie i na Zachodzie. Ja posłużę się tutaj jednym przykładem. Ja słuchałem wszystkich wykładów profesora, powiedzmy Nowaka, Krąpca, Bojarskiego, wszystkich profesorów i z Krakowa prof. Brody. To jest wielki Uniwersytet dla mnie, ja jestem po studiach ekonomicznych, ale to jest dla mnie wielki uniwersytet. W sensie moralności i prawdy. I teraz odwołam się do takiego przykładu. Walczyliśmy jak Solidarność się zakładała na Podkarpaciu w 80 - tych latach przykładowo, to ja wierzyłem w Pana Michnika. A teraz, jeśli ja z Radia Maryja słyszę od Roberta Nowaka, kim jest Adam, słyszałem powiedzmy jak w czasie stanu wojennego księża na Rzeszowszczyźnie ryzykowali. To magnat prasowy, jeżeli on dzisiaj potrafi, przyczynia się do gnębienia Polaków, to jestem przeciwko Adamowi Michnikowi z tego narodu. Nie jestem antysemitą Bij Żydów, tylko jestem przeciwny tym ludziom, którzy odbierają nam godność. Jeżeli mówi się o Prezydencie, kiedyś prof. Staniszkis mówi o Prezydencie, że to jest człowiek, któremu można pluć w twarz a on mówi, że deszcz pada. I ci ludzie, jeżeli gnębią nasz naród, odbierają godność, którzy są naszymi częstymi gośćmi, ja jestem dumny z tych naszych profesorów. Szczególnie z prof. Nowaka, szczególnie z z prof. Bojarskiego, powiedzmy paletę tych naszych profesorów których się słucha, którzy dają nam ogląd na Polskę, ogląd naprawdę i dlatego jesteśmy bardzo dumni. Krótko powiem. Mnie by się marzyło. Mieliście ostatnio p. Koguta, co był w Radio Maryja i w tej chwili jest taka sytuacja żeby Solidarność kolejowa próbowała koordynować swoje działania. Radio Maryja nie jest od tego żeby nawoływać, ale mnie by się marzyło, bo Radio Maryja bardzo wiele zrobiło dla uświadomienia Polaków w sensie nakreślenia, co zrobił neoliberalizm, czy skrajny liberalizm, bo to wszystko gołym okiem widać...

Tych Panów, którzy na Zjeździe Solidarności byli końmi trojańskimi, tych Michników itp., tu już byliśmy wyczuleni żeby stworzyć solidarność patriotów polskich..., żeby oczyścić polski naród, z elementów wrogich Polsce, niszczących Polaków”

Ojciec prowadzący: „Za długo. Trzeba też ważyć słowa”.

Dr. Stanisław Krajski

„Jedna uwaga, tylko żeby doprecyzować. My nie możemy używać słowa, czy pojęcia antysemityzm w takim znaczeniu w jakim używa go świat, słowa takie jak drzewo, kwiat, antysemityzm, mają swoje właściwe znaczenie i nie można mówić że słowo chodzi, nie znaczy, że ktoś się czołga, albo leży i się nie rusza. Przez antysemityzm można rozumieć atak na kogoś, ze względu na to, że jedno z rodziców pochodziło z takiego bądź innego narodu. Tylko to jest antysemityzm, czyli pewien typ rasizmu i takiego antysemityzmu w Polsce nigdy nie było, a jeśli się zdarzał, bo złodziejstwo się też zdarzało w Polsce, to może się zdarzali i tacy antysemici. Bo teraz przez antysemityzm to się rozumie wszystko, jeżeli się skrytykuje człowieka, który za to, że ukradł, to mówi się, że to antysemita, bo złodzieja nazwał złodziejem. Jeżeli zajrzymy do św. Maksymiliana; nie można zarzucać antysemityzmu Maksymilianowi, bo wtedy zarzuci się antysemityzm Janowi Pawłowi II i Chrystusowi, bo jeśli Kolbe jest święty, to żadnego takiego grzechu nie popełnia. Można by powiedzieć tak. Antysemitą to byłby katolik wtedy jak by powiedział: ja nie uznaje św. Edyty, bo ma w sobie krew żydowską. Gdzie znajdziemy takiego człowieka. To słowo powinniśmy precyzyjnie stosować, żeby się nie dać zwariować i zmanipulować.”

Załącznik IV Rozmowy niedokończone, 5-6 III 2003 r., gość programu dr. Stanisław Krajski z UKSW.

Anonimowy słuchacz „Kiedyś antysemitą nazywano takiego człowieka, który nienawidził Żydów, teraz jest nim człowiek, którego nienawidzą Żydzi. Tak to wygląda na świecie teraz.

W Konstytucji jest zapisane, że mniejszości narodowe mają swoje prawa, mogą się zrzeszać, mogą mieć swoje przedstawicielstwo w Sejmie, natomiast mniejszości narodowe mają głos decydujący, bo trudno się spodziewać, że to co nas spotyka byłoby w wykonaniu Polaków. Więc jeśli dzieją się takie rzeczy, które są wbrew woli i życzeniu Polaków, to na pewno nie robią tego Polacy”.

Ojciec prowadzący: Szczęść Boże.

„Ja jestem z Łodzi. Jarosław mówi. No i właśnie słyszę. Tak w mediach się mówi o tym Radio Maryja dużo. Właściwie muszę się przyznać że wczoraj mogłem słuchać i postanowiłem zaraz zadzwonić. Ale chodzi o to, że ja jestem patriotą, mówię po polsku, chodzę do Kościoła, staram się żyć zgodnie z przykazaniami, jestem chrześcijaninem, dokładnie katolikiem, żeby było wszystko jasne. Ja się dziwuje, że tutaj ludzie, którzy dzwonią do Radia Maryja mają takie spiskowe teorię, oni wszędzie widzą, że Niemcy, Francuzi, Amerykanie a w szczególności Żydzi, którzy są wszędzie knują przeciwko Polsce. Nawet Adam Michnik. Mnie się zdaję, że to jest człowiek porządny, choćby stara się korupcję z Polski wygonić, to wszyscy opluwają Michnika, że to jest zły człowiek, Żyd, nie wiadomo kto jeszcze. Chodzi mnie jeszcze o Unię, że to nawet Papież, który jest wielkim autorytetem jest za Unią Europejską a dlaczego Radio Maryja robi ludziom wodę z mózgu i jest przeciwko Unii dopatruje się w Traktacie Akcesyjnym 5 lub 6 rozbioru Polski.

Ojciec prowadzący: Ale skąd Pan to wie jak Pan nie słucha Radia Maryja.

Słuchacz: Przed chwilą Pan profesor, nazwiska nie znam, bo przed chwilą radio włączyłem. Chodzi mi o to, że wszędzie się Państwo dopatrujecie...

Ojciec: Ale, kto Państwo...

Dr. Stanisław Krajski. Może ja odpowiem...

Ojciec: Jeżeli Pan od wczoraj słucha radia, to trochę tak, że ma Pan zdanie wyrobione na podstawie czegoś innego.

Słuchacz: Przecież dzwonił jakiś Pan z Niemiec

Ojciec: A to jakiś Pan dzwonił. To tak samo Pan się dodzwonił.

Słuchacz: Bo jeśli ktoś jakieś magiczne teorię głosi, to dlaczego Państwo go z anteny nie zdejmujecie.

Ojciec: Dlatego, że także Pana szanujemy i Pana magicznych teorii też słuchamy

Słuchacz: Chodzi o to, że jakiś Pan dzwonił, który mówi, że jest dumny z tego, że jest antysemitą, jak on....

Ojciec: Nieuważnie Pan go słuchał, bo on wyjaśniał co rozumie pod tym słowem.

Słuchacz: On uważa, że jeśli ktoś jest antypolakiem, to jest Żydem i coś tam jeszcze...

Ojciec; Nie, nie. Zupełnie nie tak. To Pan przekręcił jego słowa i teraz Pan manipuluje bardzo brzydko.

Słuchacz: Ale Państwo też manipulujecie

Ojciec: Ale to nie usprawiedliwia Pana manipulacji. Skoro jako młody człowiek dodzwania się do Radia i chce nas naprostować na dobrą drogę

Słuchacz: Nie, ja naprawdę, chodzi mi o to. Cenię Radio, bo wczoraj bardzo mi się podobało O małżeństwie była rozmowa, wydawała się rozsądna, przez chwilę myślałem że to radio jest rozsądne, jest chrześcijańskie. Jako chrześcijanin powinienem cenić wszystkie chrześcijańskie wartości, ale jakie tutaj głoszone są teorię, że Polska to 7–my albo 12–ty rozbiór...

Ojciec: Ale kto tak mówi?

Dr. Krajski: Ja tak mówiłem przed chwilą Pan jednak nieuważnie słuchał, tak jak ten słuchacz, który mówił z tego że jest antysemityzm, to powiedział co rozumie przez ten antysemityzm. Bo jemu chodziło o to, że jeżeli ktoś jest Żydem i jako Żyd kogoś atakuje, to on będzie przeciwko niemu. To tylko o to chodziło, to tak jakby on, to było nieprecyzyjne, ale on nie mówił, że nienawidzi Żydów, czy że atakuje wszystkich Żydów, tylko jemu chodziło że on będzie zawsze przeciwko złym Żydom. To i Pan będzie przeciwko złym Żydom.

Ojciec: Przeciwko złym Polakom

Dr. Krajski: Pyta Pan dlaczego to co się dzieje nazywam rozbiorem Polski. Przecież ja przed chwilą to wytłumaczyłem. Zajrzy Pan do podręcznika historii i przeczyta Pan jakie są cechy, co się działo podczas I rozbioru, Mówiłem to przed chwilą. Zaborcy przejęli większość polskiej gospodarki. Po 89–tym Unia przejęła większość polskiej gospodarki. Chyba Pan z tym nie będzie polemizował. Wtedy armia polska została zdemontowana. Teraz armia polska została zdemontowana. Wtedy gospodarki, której zaborcy nie przejęli to ją zniszczyli, czy teraz nie widać że fabryki są niszczone i ludzie tracą pracę. Cechy są takie same. Mówi Pan że dopuszcza się tutaj antysemitzm i jakieś spiskowe teorię. Ale za czym Pan jest, za stalinizmem, hitleryzmem, czy za czym, czy za jakąś wolnością słowa Pan zobaczy jakby podobieństwo naszych czasów do stalinizmu i hitleryzmu, że się nie dopuszcza do mediów i mówi się, że to są wariaci. Za Stalina też wsadzano ludzi do szpitali psychiatrycznych ludzi, którzy byli przeciwko komunie. Hitler sadzał do obozów koncentracyjnych i też mówił, że to wariaci... Dlaczego Pan tym ludziom.., skąd się to w Panu bierze, niech się Pan zastanowi. Dlaczego Pan tym ludziom, którzy dzwonili nie pozwala mieć własnych poglądów i dlaczego Radio Maryja nie pozwala tych poglądów wyartykułować, żeby była jakaś wolność słowa. Nikt tutaj nie mówi o teorii spiskowej, mówi się o wyraźnych widocznych ruchach, które się dzieją. Warto zwrócić uwagę, że spiski były są i będą. Niech Pan przypomni sobie historię. Co się stało w Jałcie? Historia Europy jest historią spisków. Skąd Pan wie, że teraz nie dzieją się podobne procesy?

Ja myślę, że warto posłuchać jedną i drugą stronę, bo jak będzie Pan słuchał jednej, to później będzie Pan mówił, że jedni to są oszołomy, to będzie się Pan zachowywał jak członek Hitlerjugend czy komsomolec”.

Załacznik V

Słuchacz z Jarocina: Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o sprawy tzw. żydostwa, czy antysemityzmu mam takie zdanie. W Polsce ci ważni ludzie, nasze elity, które są na świeczniku i dominują teraz w dużej części są pochodzenia żydowskiego.

Ojciec: A skąd Pan to wie? Wie Pan co, mówić jest łatwo, ale czy ma Pan dokumenty

Słuchacz: To nie jest z mojej strony..

Ojciec: Ale jeżeli Pan coś takiego mówi na antenie Radia Maryja ogólnopolskiego radia słuchanego na kilku kontynentach. Bo jeśli się mówi to trzeba brać odpowiedzialność za to co się mówi.

Załącznik VI

Rozmowy niedokończone, 6 III 2003 r., gość programu poseł Bogdan Pęk

Jeszcze jedno pytanie do Radia Maryja

Słuchacz: Radio Maryja powinno szerzyć dobro, a dlaczego szerzy nienawiść wobec narodu syjonistycznego.

Ojciec: Uhu. Gdzie ta nienawiść jest.

Słuchacz: W różnych wypowiedziach.

Ojciec: Ale proszę zacytować choćby jedną wypowiedź.

Poseł B. Pęk: Jakiego narodu?

Ojciec: Ja nigdy nie słyszałem takiej wypowiedzi w Radiu Maryja.

Słuchacz: Nie, to dobrze. Bardzo przepraszam.

Ojciec: No bo nie wiem. Może zacytuje Pan jakąś wypowiedź.

Słuchacz: Nie jestem w stanie.

Ojciec: Bo jeśli się coś takiego zarzuca, to trzeba mieć konkretny cytat. Kto z prowadzących w radio Ojców lub gości zaproszonych wypowiadał się przeciwko Żydom.

Słuchacz: Na przykład wczoraj dzwonił pewien Pan, który

Ojciec: A dzwonił. Tak samo Pan dzisiaj dzwoni.

Słuchacz: Dziękuje bardzo. Jeżeli będę miał jakieś cytaty, to zadzwonię.

Ojciec: Dziękuje, ale nie biorę odpowiedzialności za to, co mówią słuchacze.

Słuchacz: Ja się zgadzam, to nie jest wina księdza.

Poseł B. Pęk

„Są takie słowa wytrychy jak antysemityzm, ksenofobia, które Ci którzy nie są przyjaciółmi narodu polskiego i społeczeństwa wyciągają zawsze wtedy, kiedy z jakichkolwiek powodów ich interesy są zagrożone. Uogólnianie tych haseł powoduje nasilenie tego rodzaju ataków. Warto by kiedyś podyskutować poważnie i zdefiniować te pojęcia, bo okazuje się, że są one niesłychanie trudne do zdefiniowania a ich nadużywanie jest antypolonizmem w krystalicznej postaci. Stąd też pojawiają się zgrzyty i nieporozumienia. Sam syjonizm jako ruch jest jednoznacznie nacjonalistyczny, ze wszystkimi konsekwencjami. Natomiast czym innym jest naród żydowski i stosunek do narodu żydowskiego, czym innym hasło antysemityzm i tak dalej. Pojawiają się nawet takie głosy jakoby Polacy byli winni holocaustu narodu żydowskiego, co jest podłym zakłamaniem. Ale zostawmy tą sprawę bo ja nie mam zamiaru się to sprawą zajmować, choć nie ma takich spraw jak się mówi uczciwie..

Ojciec: Połączył się z nami O Dyrektor.

Ojciec Tadeusz Rydzyk

Pozwoliłem sobie zatelefonować. Proszę Ojca, otóż Pan mówi, że jesteśmy przeciwko Unii europejskiej. Mnie też mówią raz po raz czy ja będę za Unią, czy przeciw Unii.

Pierwszym pytaniem. Ja nie znam rachunku zysków i strat. Nic nie wiem na ten temat na razie jest to taka propaganda, która się w kółko powtarza, takie reklamówki gdzieś są, pokazują nawet dzieci używają do tego, po szkołach, po przedszkolach, po średnich, zamieszanie takie. Musi być merytoryczna dyskusja, a nie propaganda. Ja jeszcze pamiętam, proszę Ojca propagandę od dziecka. Komunistyczną. I trochę człowiek jest uczulony na to. I drugie. Wie, że tą propagandę pro unijną, i to jest dla mnie trochę podejrzane robią Ci, którzy byli za ZSRR. Robią Ci, na czele z naszym Premierem z naszym Prezydentem. To wszystko byli ludzie Moskwy.

To całe PZPR ono się teraz nazywa SLD, a to było PZPR. I tak dalej. Boże.! Gołym okiem, trzeba mieć minimum pamięci, no troszeczkę historii najnowszej i wyciągać wnioski. Nie występujemy przeciwko ludziom, nawet przeciwko ludziom, którzy tyle zła narobili Polsce. Ale przeciwko takim postawom. I trzeba umieć rozróżniać. Pierwsze w poznaniu prawdy jest distingere, rozróżniać. Umieć rozróżniać. Co innego człowiek, co innego postępowanie, poglądy, co innego jakieś uczynki. Trzeba całość umieć zobaczyć, ale równocześnie porozróżniać, żeby widzieć jaśniej. I to jest pierwsze. Ja sam nie wiem i równocześnie wiem że Polska ginie. I o tym się nie mówi. A jak my mówimy o tym to nam się chcę usta zakneblować. Przecież pierwsze uderzenia w Radio z różnych stron, z których bym się w życiu nie spodziewał. Stron. To było od któregoś roku już. Radio Maryja tak, ale m.in. bez rozmów niedokończonych. Czyli bez tego otwartego mikrofonu, bez dialogu, bez tej demokracji oddolnej, rozmowy. Czyli zakneblować usta. Przecież tu ludzie nie wzywają, nie podżegają do rozboju. Odwrotnie. Ludzie chcą pokoju, ludzie chcą konstruktywnej dyskusji, z której by coś wynikało. Ludzie najpierw. To jest ta metoda. Zobaczyć sytuację, osądzić, sąd wyrobić sobie, sąd i wtedy dopiero zacząć działać. W tej sytuacji. To tak jak w chorobie. Jest diagnoza i dopiero jakaś próba leczenia. To musi być. To jest normalne. I ludzie rozmawiają i nie używają sobie. Tego nie było w komunizmie. Takiego dialogu. Jeśli ludzie już coś mieli i wychodzili na ulicę. I mamy rezultaty. Chociażby Poznań, chociażby Gdynia, Śląsk. Ile tych tragedii było. Nie trzeba tragedii.. Niech ludzie rozmawiają. Argument dobra, prawdy, dobro człowieka, dobro Ojczyzny, dobro rodzin naszych itp. I to jest to jak wyjść z tych problemów. Bardzo prosto, bo mamy dziesięć przykazań, dwa przykazania miłości, miłości Boga i bliźniego, najkrócej mówiąc.

Jeszcze bym Panu chciał powiedzieć, że mikrofon jest otwarty. To jest na tym polega współczesne media, media wolne od dyktatów, to mają być środkami społecznego komunikowania się, czyli dialogu. Spotkać się ze sobą, a nie środkami masowej manipulacji. I myślę, że tyle już było prelekcji w Radio. No, znakomite wystąpienie ks. bp Lepy, wielkiego specjalisty w Kościele, analityk fantastyczny. Ileż pozycji, publikacji. Tak, ksiądz biskup też o tym mówi jak Kościół widzi media. Właśnie Kościół widzi media jako środek społecznego komunikowania, a nie jak jest u nas w Polsce też, środek masowego manipulowania. Proszę zobaczyć wszystkie media liberalne, to jest jedna orkiestra i unisono grają, w różnych rytmach. Ale to samo grają i w rezultacie jest to masowa manipulacja. Dlatego ludzie jak sztanca powtarzają. Bo można ukształtować, a równocześnie informacja. Formuje, manipulacja deformuje człowieka. I tu widać tą deformację, w narodzie, w młodzieży też. Dzisiaj artykuł Pani Polak–Pałkiewicz. Fantastyczny. O! Proszę Państwa „Nośnikiem dla postulatów naszej lewicy prowadzącej do demoralizacji młodzieży ma być kultura. Największe media w sposób karny i zdyscyplinowany wdrażają w życie ten program”. Demoralizacja młodzieży. Pisze o tym pani Pałkiewicz na stronie 9–tej. Bolszewizm w natarciu. Warto przeczytać co robią media i zobaczyć czy Pani redaktor ma rację. Zobaczcie co dzieje się z młodzieżą, z dziećmi, pomyślcie co będzie z Wami, co będzie, za 10 lat, co zrobią z wami, z rodzicami. No i tak dalej. Także właśnie jest otwarty mikrofon, środek społecznego komunikowania się i czekam żeby włączył się ktoś do tej rozmowy i powiedział co to jest ta Unia naprawdę, jakie są dobrodziejstwa. Chciałbym wiedzieć. Ja jeżdżę, bywam we Włoszech i w Szwajcarii, mam przyjaciół w krajach Europy zachodniej i w Izraelu też mam przyjaciół i to naprawdę prawdziwych Żydów, ja wcale nie jestem przeciwko Żydom. Boże! Co to człowiekowi.., jeszcze muszę udawadniać, że nie jestem wielbłądem. Po co być przeciwko komukolwiek. To jest idiotyczne. Nie wolno być przeciwko człowiekowi. I w Kanadzie i w Argentynie i w Ameryce i w Brazylii. I na serio mamy przyjaciół. A tu mi,.. Taki widzisz świat, jaki tępymi zakreślasz oczyma. Przetrzyjmy te oczy żeby widzieć. A wiadomości trzeba szukać, żeby się nie dać zmanipulować, muszą być z różnych źródeł To nie znaczy że Gazeta Wyborcza, Polityka to są różne i Wprost i TVN, telewizja publiczna. To jest ta sama orkiestra, ci sami dysponenci. Tylko oni mają tyle tych mediów.

Michnik ma 45% powierzchni reklamowych w Polsce. Jakie on będzie miał reklamy? Takie żeby do Kościoła prowadziły nas, do Chrystusa. Akurat. Nie ta religia No. Ja jestem przeciwko tylko niech Polacy katolicy będą mądrzy i też się organizują. Nie zazdrośćmy tamtym Niech szewc nie zazdrości księdzu, że kanonikiem został., tak samo tutaj. My nie zazdrościmy nikomu, ale nie możemy być bezczynni. To jest temu Panu... Czekam. Tak bym się ucieszył żeby Pani Huebner zatelefonowała. Naprawdę. Otwarty mikrofon. Niech powie.. ja nawet z KAI dostałem zaproszeni żeby jechać do Brukseli.. Ale ja nie pojadę na to, bo ja nie chcę propagandy. Może by o to chodziło, żeby ojcowie z radia stanęli tak wszyscy radośnie, przy tych entuzjastach Unii i też krzyczeli Niech żyje ZSRR. Ja już to słyszałem, już dawno. Nie, Chcemy wiedzieć co to jest. Ja bym chciał, żeby wszyscy ludzie byli wolni Ja na przykład jestem w Niemczech. Chcę być traktowany jak człowiek i równocześnie ich traktować, tak samo Włochów i innych. Tak się traktujmy. My mamy inną płaszczyznę. Płaszczyznę wiary, płaszczyznę służenia człowiekowi i Kościołowi. I mamy to. Ja bym temu Panu...bardzo bym się cieszył żeby telefonowali do radia. Radio jest całego narodu. I my nikogo nie wyzywamy. Ten Pan mówi że wzbudzam nienawiść. Za to że istnieje. Albo antysemityzm. To jest taka definicja, że antysemitami są ci, których wyznaczą na antysemitów niektórzy. Powiedzą że antysemita i koniec. I możesz człowieku nie wiadomo co robić. Postanowili uchwalili, że antysemita i powtarzają wszystkim. Tych liberalnych. I rozum trzeba mieć. Powoli. Nie gniewajmy się na siebie. Ja się cieszę, że są takie telefony, bo przynajmniej jest trochę życia. Prawda. Idźmy dalej. Polacy to mądry naród.

Poseł B. Pęk – Piękny i wspaniały..

Ojciec Rydzyk: Ale ogłupiony. Niech się nie da ogłupić. Niech się organizuje. Panu tylko powiem Pan jest z LPR. Ja tym u góry nie wierze. Ani 5 minut. I proszę te Koła Przyjaciół. Jeżeli jesteście z nami, to bądźcie uważni. I nie wierzcie od razu. Piękne słowa. Ja już znałem jakie krętactwa robili. Już znałem. Tyle niestety muszę powiedzieć. Tak, że szukać powinniśmy dobra, prawdy i szukać ludzi uczciwych i organizować się. W niedzielę zapraszamy do Częstochowy, wszystkich. Dziękuję”.